Value based healthcare: Ga eens op spreekuur bij uw patiënt
Never waste a good crisis
Een groeiende zorgvraag, steeds verder stijgende kosten en steeds minder mensen om die zorg te leveren. De maatschappelijke crisis tekent zich af. Vooral de toename van het aantal mensen met complexe en meervoudige chronische aandoeningen staat op gespannen voet met de huidige versnipperde organisatie van zorg. Kritische geluiden over de ‘verantwoordingsindustrie’ in de gezondheidszorg vragen om nieuwe ontschotte organisaties van zorg. Oftewel, value based healthcare of waardegedreven zorg. Een aanpak waarbij de door de patiënt ervaren waarde centraal staat.
De patiënt of mens centraal?
Het mantra van ‘patiënt centraal’ wordt beschouwd als de sleutel tot ontschotting. Een mooie belofte, maar die is in de praktijk vaak ver te zoeken. Logisch, want het woord patiënt geeft het al aan: iemand in een afhankelijk positie met beperkte keuzemogelijkheden. Al jaren weten zorgverleners immers wat goed is voor iemand in nood. En dat is maar goed ook, want in een levensbedreigende situatie zit u niet te wachten op een gezamenlijk besluitvormingsproces. Vanuit het perspectief van iemand met een chronische aandoening ligt dit echter anders. Mensen met een chronische ziekte moeten zelf hun aandoening zien in te passen in hun dagelijks leven. En laat dat nu net de crisis van morgen zijn. Dit vraagt om een ander perspectief, waarbij niet zozeer de ziekte als wel de gezondheid en de ervaren waarde van het zorgproces centraal staat. In dit verband spreek ik over mensgerichte zorg waarbij somatische, cognitieve, emotionele, gedragsmatige, spirituele, sociale en economische factoren in samenhang worden beschouwd. Deze benadering staat ook centraal bij positieve gezondheid van Machteld Huber. Ondanks het feit dat we al sinds jaar en dag weten dat een mens niet uit stukjes bestaat, hebben we ons zorgaanbod toch op aandoeningenniveau georganiseerd. Een mensgerichte benadering vraagt juist om een integraal zorgaanbod over de hele keten van preventie, zorg en welzijn.
Op de verschillen na is iedere patiënt hetzelfde
Dit vraagt andere competenties van de betrokken beleidsmakers, bestuurders en zorgverleners. Zoals het kunnen redeneren vanuit gezondheid, een preventie-blik en kunnen samenwerken over disciplinaire en institutionele kaders heen. Maar de grootste uitdaging zit in het kunnen omgaan met verschillen. Het achterliggende idee van een integrale aanpak is dat de gezondheidszorg worden beschouwd als een complex adaptief systeem dat zich aanpast aan lokale omstandigheden. Dit staat haaks op de huidige (ziekte-specifieke) verantwoordingsindustrie waarin we ervan uit gaan dat we de zorg als een machine kunnen organiseren. Helaas zijn de huidige richtlijnen en protocollen veelal gebaseerd op dit Porteriaans gedachtengoed. En laten we eerlijk zijn: we zijn allemaal gevoelig voor dit lineaire denken. Het impliceert immers voorspelbaarheid en controle. Maar deze aanpak is in de praktijk ontoereikend omdat zij gezondheidsproblemen verengt tot biomedische factoren, zonder in te gaan op de achterliggende economische en psychosociale problematiek. En juist die achterliggende problematiek vraagt om het kunnen omgaan met variatie. Want dé patiënt bestaat niet. Het betekent niet alleen beoordelen op (kosten)effectiviteit, maar ook beoordelen of een behandeling echt iets toevoegt voor degene om wie het gaat. Dit vraagt een radicaal andere mind-set van betrokken onderzoekers, beleidsmakers, bestuurders en zorgverleners. Het betekent dat je niet het gemiddelde, maar juist de variatie centraal moet durven te stellen in onderzoek, beleid en praktijk. En dat is best eng, want het betekent dat we erkennen dat we ons op de rand van chaos bevinden en dat uitkomsten onvoorspelbaar zijn. Kortom, gezamenlijk leren hoe ze met een interventie echt iets toevoegen aan een mensenleven. Misschien is dit het moment met alle betrokkenen (dus ook de patiënt) de discussie aan te gaan over de verantwoordingsindustrie en de schijnzekerheid van de eigen lineaire standaarden en protocollen, voordat verantwoordelijkheden worden afgeschoven?
Wat vinden patiënten nu echt belangrijk?
In de kern gaat het erom of de patiënt ook daadwerkelijk meerwaarde ervaart van een bepaalde behandeling, interventie of medicijn. De Triple Aim geeft niet voor niets aan dat we moeten beginnen met de ‘patient experience of care’: wat hij of zij echt als waarde en wat niet? Oftewel, de PROMs & PREMs van deze wered. Dit betekent dus dat we verder moeten kijken dan onze huidige klinische en financiële parameters. Hoe past u dit morgen toe in uw praktijk of organisatie? Door aan uw patiënt niet te vragen: wat zijn uw klachten?, maar wat vindt u belangrijk? Kortom, ga eens op spreekuur bij uw patiënt!
De Connected Care Explorer
De afgelopen jaren heeft Essenburgh Training & Advies op basis van een internationaal wetenschappelijk onderzoek in 19 landen de Connected Care Explorer ontwikkeld. De Connected Care Explorer kan de reis die de patiënt of cliënt door het hele zorgsysteem in kaart te brengen op basis van het Regenboogmodel. Deze tool geeft je direct inzicht hoe je de samenwerking kan verbeteren en processen efficiënt kan inrichten op basis van wat de patiënt echt belangrijk vindt.
Meer weten?
Wil je aan de slag met de Connected Care Explorer? We vertellen je graag hoe we je kunnen helpen.
{{cta(‘1074d1a1-0a8b-408b-add6-3df7816f06a7′,’justifycenter’)}}
Deel dit artikel met je netwerk!
Zorgnetwerken die werken: de sleutel tot betere uitkomsten
Netwerkzorg wordt gezien als de oplossing om de toegankelijkheid, kwaliteit, patiënttevredenheid en efficiëntie van zorg te verbeteren. Netwerkzorg is dus geen doel op zich, maar een middel om waardegedreven zorg, ook wel bekend als value-based healthcare of triple aim, te realiseren. In dit e-boek lees je wat een zorgnetwerk is en brengen we de barrières en oplossingsrichting voor de praktijk in kaart. Op basis van het Regenboogmodel en (inter)nationale best practices.
