Burn-out, bore-out, een ingrijpende gebeurtenis in de privésferen, een conflict op het werk of een ernstige ziekte: allemaal oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat een medewerker een tijdje niet goed inzetbaar is, of zelfs helemaal uitvalt. Dit kost een organisatie veel geld en voor de werknemer is het een enorme tegenvaller. Ongewild worden andere collega’s extra belast en voor de meeste mensen is werken een tijdsbesteding die hen zelfvertrouwen, sociale contacten en structuur biedt. Zowel werkgever als werknemer hebben er dus baat bij dat medewerkers gezond blijven. Maar hoe pak je dit aan? En wie is waar precies verantwoordelijk voor?

Een gezonde medewerker is beter inzetbaar en heeft meer plezier in zijn of haar werk. Daarom is gezondheid een steeds belangrijkere pijler voor bedrijven. Zij hebben verschillende mogelijkheden om hun medewerkers gezond te houden. Zo kunnen zij een gezonde levensstijl stimuleren, preventieve gesprekken voeren met de bedrijfsarts, verveling voorkomen, flexibel zijn in hun regels en procedures, en demotie bespreekbaar maken. Het adagium “voorkomen is beter dan genezen” is hier echt van toepassing, en dat dringt bij steeds meer bedrijven door. Goed nieuws!

Maar bij wie ligt eigenlijk de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van deze stappen? Bij de medewerker of bij de organisatie? Een veel gehoord antwoord is: “een gezonde leefstijl is de eigen verantwoordelijkheid van de medewerker”, maar een werkgever kan dit wel stimuleren en faciliteren. Zo ligt er bijvoorbeeld een taak voor de HR-manager om een beleid uit te zetten voor het duurzaam inzetbaar houden van de medewerkers en voor de teamleider om goed te letten op de signalen van de medewerker. Bij de medewerker ligt er een taak om de gezondheidsaspecten op tijd met de teamleider of de HR-manager te bespreken.

Als HR-manager kun hierover afspraken maken met je medewerkers, maar effectiever is het om hen faciliteiten te bieden die hen gezond houden of maken. Maak het aantrekkelijk maar vooral makkelijk om gezond bezig te zijn. Bied bijvoorbeeld gezond en vers eten aan in de kantine, stimuleer het nemen van de trap in plaats van de lift, bied een fiets-stimuleringsregeling aan en organiseer een HR-spreekuur over gezondheid.

Om medewerkers gezond te houden, kun je als HR-manager dus verschillende praktische stappen zetten. Voordat je aan de uitvoering begint, is het wel goed op de volgende punten te letten:

• Houd rekening met de belastbaarheid van de mens. Mensen werken niet acht uur op een dag. Daar zijn lichaam en geest niet op berekend. Creëer daarom ruimte in het takenpakket zodat medewerkers ook even de tijd hebben om niet met werk bezig te zijn, bijvoorbeeld voor een kletspraatje bij het koffieapparaat.
• Houd rekening met de zwaarte van het beroep. Hebben medewerkers een heftige baan, zoals functies in de hulpverlening of in de zorg? Zorg dan dat ze stoom kunnen afblazen. Bijvoorbeeld met een pingpongtafel in de kantine. Of laat ze TV kijken. Even het verstand op nul en terugschakelen zodat ze hun veerkracht op de werkvloer kunnen behouden en versterken.
• Wees creatief in je oplossingen. Stoelmassages, yogalessen, bezinningsruimtes, bokszakken, fitnesszalen: er zijn veel diensten en producten waarmee je je medewerkers gezond kunt houden. Zorg er wel voor dat de oplossingen passen bij jouw bedrijf en bij wat de medewerkers nodig hebben. Ook hoeven de oplossingen niet veel geld te kosten: een bal of een bakje kaarten kan medewerkers al de ruimte te geven zich op te laden.

”Wees een actieve en vooral proactieve HRM-er. Wanneer je veel zieke werknemers hebt, ben je namelijk verder van huis”

Nu kun je er als HR-manager natuurlijk op vertrouwen dat de medewerker wel aan de bel trekt, de teamleider goed let op de signalen en dat het management wel door heeft hoe belangrijk de gezondheid van medewerkers is. Maar vaak is dit niet zo. Ga daarom met dit onderwerp actief aan de slag. Maak bijvoorbeeld een notitie voor de Raad van Bestuur wanneer je ziet dat de productiviteit afneemt en het ziekteverzuim toeneemt en onderbouw dit met cijfers. Wees een actieve en vooral proactieve HRM-er. Wanneer je veel zieke werknemers hebt, ben je namelijk verder van huis.

Zoek daarnaast veel contact met de teamleiders, zij spelen een belangrijke rol in de gezondheid van de medewerkers. Zij zijn de schakel tussen de medewerker en de organisatie, letten op de signalen van hun teamleden en hebben feeling met het welbevinden van de medewerkers. Teamleiders die goed benaderbaar zijn voor hun teamleden, kunnen relativeren en humor hebben, zijn voor een organisatie goud waard. Zij maken gezondheid bespreekbaar voor de medewerker en zorgen voor “lucht” op de werkvloer. Koester hen.

Als HR-manager wil je natuurlijk alle medewerkers gezond houden. Maar een aantal groepen medewerkers heeft op dit gebied net een beetje extra aandacht nodig. Bijvoorbeeld millennials (vanwege de over het algemeen grotere kans op een burn-out), jonge gezinnen en mantelzorgers (vanwege de combinatie met een hectische privé-situatie) en medewerkers die richting hun pensioen gaan.

Voor deze laatste groep medewerkers kan het werk fysiek te zwaar worden. Ook kunnen ze wat meer moeite hebben om de ontwikkelingen bij te houden of krijgen ze vanwege hun naderend pensioen weinig werk toebedeeld. Met een negatieve invloed op hun werkgeluk tot gevolg en daarmee een verminderde inzetbaarheid en betrokkenheid. Om deze specifieke groep medewerkers te ondersteunen bij het gezond blijven, hebben we speciale trainingen ontwikkeld. Deze geven de senior medewerker handvatten om de laatste werkzame jaren fysiek en mentaal fit, betrokken, productief en prettig door te brengen. Bekijk bijvoorbeeld eens de training ‘duurzame inzetbaarheid‘, waarin deelnemers gezamenlijk hun vitaliteit (her)ontdekken.

Wil je meer weten over goed werkgeverschap voor oudere medewerkers? En het laten samenwerken van verschillende generaties? Download ons e-book ‘Wijs met grijs’. Boordevol tips en achtergrondinformatie over het benutten van de kracht van oudere medewerkers.

Zijn er in jouw organisatie oudere werknemers die binnenkort met pensioen gaan? Of ben je benieuwd wat Essenburgh nog meer voor je kan betekenen? Kijk dan ook eens bij onze pensioen in zicht trainingen.